Dr. Hans Selye, stresi bir tepki olarak tanımlıyor ve uyaranı ya da stres tepkisini oluşturan olayı tanımlamak için de stres yükleyici terimini kullanıyor. Dr. Seligman ise çalışmaları sonucunda “strese yol açıp açmayacağını belirleyecek olan şey stres yükleyicinin kendisi değil, stres yükleyiciyi nasıl algıladığınız ve bunun ardından onu nasıl yönettiğinizdir” diyor. Bunun üzerine biraz düşündüm…

Bazen bir çorabın kaçması gözüme 3. Dünya savaşını çıkarma sebebi gibi görünürken veya biri bana “canım” dese, sanki “canın çıksın” diyormuş gibi algılarken, bazen de çok önemli bir sunum öncesi üzerime dökülen kahveye bir evliya misali gülümserken bulurum kendimi. Ve tüm bu birbirinden farklı anlarıma merakla baktığımda ise genelde “canın çıksın” durumlarımın kendimi baskı altında, endişeli hissettiğim, “evliya” durumlarımın ise durup nefes alıp olanla sağlıklı bir ilişki kurduğum anlar olduğunu fark ettim.

Siz de hayatınızda benzer durumlara verdiğiniz tepkilerin anı anına aynı olmadığını fark etmişsinizdir. Çünkü o anki ruh halimiz, içinde bulunduğumuz zihinsel ve duygusal durum, otomatikleşmiş kalıplarımız yaşanan karşısında vereceğimiz tepkiyi etkiliyor; yani kısaca stres seviyemizi.

Burada “canın çıksın” modundan “evliya”ya geçme zamanlarıma bakınca tek farkın fark etmeye izin vermek olduğunu gördüm. Farkına varmak, olan durumu doğru anlamamı, algılamamı ve yaşanan olayla farklı bir ilişki kurmam için gereken zemini sağladı. Ne yaşadığımı, ne hissettiğimi ve bunların aslında en temelinde ne olduğunu anlamak ve algılamak bana “stresin” yükleyiciler tarafından değil, onlarla olan ilişkimden kaynaklandığını gösterdi.

Yani evliya değilim ama farkındayım kardeşim.