Öyle bir dönemde yaşıyoruz ki sanki sağımıza dönsek sorun, solumuza dönsek mesele, gözlerimizi kapasak içimiz yangın yeri… Evet sorunlar var ve hepsi gerçek… Ancak sorunların haddinden fazla hayatımızı kaplamasının en önemli nedenlerinden biri de “olumsuzluk önyargımız”.

Olumsuzluk önyargısının amacı evrimsel olarak bizi tehditlere karşı korumak ve hayatta kalmamızı sağlamak. Bunu da yaşanan olumsuzlukları tek tek hafızamızın haritasında belirgin bir şekilde işaretleyerek yapıyor. Böylelikle beynimiz olumsuzu algılamakta, fark etmekte daha etkinleşiyor.

Olumsuzluk önyargısıyla bu kadar sıkı fıkı yaşamak sorunlar dışında başka hiçbir şeye odaklanamamayı getirirken, stres, endişe, kaygı gibi durumlarla sürekli temas halinde olmamıza ve bu sırada olumluyu görmemizi engelliyor. Dr. Rick Hanson bu durum için şu benzetmeyi kullanıyor: “Olumsuzluk önyargısı, hoş olmayan deneyimlerin ‘cırt cırt’ gibi yapışmasına ve iyi bir deneyimin ise ‘teflon’ gibi arkasında hiçbir iz bırakmadan geçip gitmesine neden olur.” Ve sorunlara bu kadar odaklı yaşamak hayatın bütününde olanı kaçırmamıza, deneyimimizi tam anlamıyla yaşayamamıza neden oluyor.

Mesela ben çok güzel manzaralı bir restorana gitsem ama garsonlar kaba, servis çok kötü, gelen bardaklar kirli, yemekler soğuk olsa, olumsuzluk önyargım dikkatimi bu hoşa gitmeyen durumlara daha fazla odaklamama, önümdeki güzelim manzarayı veya oğlumun çimlerde kedilerle oynaşmasını kaçırmama ve fark etmememe neden olabilir.

Peki ne yapabiliriz?

Dikkatimizi bile isteye hoş olana çevirerek, olumluya hayatımızda daha fazla yer açarak pozitif deneyimlerin hafızalarımızda daha belirgin olarak yerleşmesine izin verebiliriz. Ve bu kesinlikle Polyanacılık oynamak değil. Sadece zaten hayatımızda var olan iyiye, güzele yer açmak ve minnet göstermek demek.

En son ne zaman olan iyi bir şeye minnet duyduğunuzu hatırlıyor musunuz? Belki de en zor başardığımız şeylerden biri olumluyu görebilmek ve bunun için teşekkür edebilmek.

Hadi bugün birlikte iyiyi hayatımıza alıp teşekkür edelim, ben başladım bile…